SARS-CoV-2 Vaccine and Thrombosis: An Expert Consensus on Vaccine-Induced Immune Thrombotic Thrombocytopenia
2 Σεπτεμβρίου, 2021ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΘΡΟΜΒΟΠΡΟΦΥΛΑΞΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ COVID 19 / ΤΜΗΜΑ ΑΙΜΟΣΤΑΣΗΣ Ε.Α.Ε
30 Νοεμβρίου, 2021Αξιότιμε Κύριε Υπουργέ Υγείας,
Αξιότιμη Κυρία Αναπληρώτρια Υπουργέ Υγείας,
Αξιότιμη Κυρία Πρόεδρε της ΕΕΕ,
Σύμφωνα με το πρόσφατο ΦΕΚ 3794Β/13-8-2021, άρθρο 2, παράγραφος δ, οι ασθενείς με αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο ανήκουν στην κατηγορία των ασθενών που μπορούν δυνητικά να απαλλαγούν από τον εμβολιασμό για τον ιό SARS-CoV-2, εφόσον ειδικός Ιατρός (Αιματολόγος, Ρευματολόγος, Παθολόγος) πιστοποιήσει «την ύπαρξη του συνδρόμου, την επίπτωσή του στην υγεία του αιτούντος και την αντένδειξη συγκεκριμένου ή κάθε τύπου εμβολίου κατά του κορωνοϊού COVID-19, με συγκεκριμένη
επιστημονική τεκμηρίωση».
Ως γνωστόν, το αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο αποτελεί τη συχνότερη και σοβαρότερη επίκτητη θρομβοφιλική διαταραχή, που προδιαθέτει σε φλεβικές και αρτηριακές υποτροπιάζουσες θρομβώσεις. Ο παθοφυσιολογικός μηχανισμός με τον οποίο συμβαίνει αυτό είναι ανοσολογικός και πλήρως αποσαφηνισμένος, η συντριπτική δε πλειοψηφία των ασθενών με αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο λαμβάνουν αντιπηκτική ή/και αντιαιμοπεταλιακή αγωγή.
Οι ασθενείς που πάσχουν από COVID-19 λοίμωξη, είτε νοσηλεύονται στο Νοσοκομείο (σε κοινό θάλαμο, πολλώ δε μάλλον σε ΜΕΘ) είτε παραμένουν κατ’ οίκον, έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης κυρίως φλεβικών και σπανιότερα αρτηριακών θρομβώσεων, που αυξάνουν τη βαρύτητα της νόσου και τη θνητότητα. Μάλιστα, οι ασθενείς με ιστορικό θρόμβωσης ή γνωστή επίκτητη ή κληρονομική θρομβοφιλία που νοσούν από COVID-19 λοίμωξη έχουν πολλαπλάσιο κίνδυνο εμφάνισης τέτοιων θρομβώσεων.
Αντίθετα, ο εμβολιασμός με τα υπάρχοντα εμβόλια έναντι του ιού SARS-CoV-2 δεν συνδέεται με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης φλεβικών ή αρτηριακών θρομβώσεων, εκτός από τα εμβόλια που περιέχουν αδενοϊό (Astra Zeneca, Janssen/Johnson & Johnson), τα οποία έχουν συσχετισθεί με την σπάνια εμφάνιση του συνδρόμου TTS (Thrombosis with Thrombocytopenia Syndrome). Το σύνδρομο αυτό είναι ανοσολογικής αρχής, οφείλεται στην παραγωγή αντισωμάτων έναντι του παράγοντα PF4 των αιμοπεταλίων, προκαλεί θρομβοπενία και φλεβικές ή αρτηριακές θρομβώσεις, κυρίως σε ασυνήθεις θέσεις, εμφανίζεται δε συχνότερα σε γυναίκες ηλικίας κάτω των 55 ετών. Σημειώνεται ότι ο μηχανισμός αυτός είναι τελείως διαφορετικός από τον ανοσολογικό μηχανισμό του αντιφωσφολιπιδικού συνδρόμου. Οι θρομβοεμβολικές επιπλοκές από τον εμβολιασμό έναντι του SARS-CoV-2 δεν συσχετίζονται με το αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο, ή με οποιαδήποτε άλλη επίκτητη και κληρονομική θρομβοφιλική διαταραχή ή με ιστορικό θρομβοεμβολικής νόσου, όπως προκύπτει από τα διεθνή βιβλιογραφικά δεδομένα. Κατά συνέπεια, στερείται επιστημονικής βάσης η εξαίρεση των ασθενών με αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο από τον εμβολιασμό έναντι του SARS-COV-2, ανεξάρτητα από τον τύπο του εμβολίου (mRNA εμβόλια ή εμβόλια με αδενοϊό).